Het wonen in een ander gezin is bijna even oud als de mensheid en toch altijd een bijzonder verhaal. Ik had er al veel over gelezen toen ik in 2008 de gedichten tegenkwam die Tjitske Jansen schreef over haar jeugd in pleeggezinnen. Die sloegen in als een bliksem. Als pleegmoeder was ik gewend aan informatie over pleegzorg in folders, boeken, tijdschriften, posters, radiospotjes en documentaires. Ik merkte hoe anders de zeggingskracht van poëzie is en vroeg me af: zijn er meer gedichten over dit onderwerp?
Later zat ik met Tjitske en ervaringsdeskundigen in de jury van een gedichtenwedstrijd voor pleegouders en –kinderen. We merkten dat veel inzenders hetzelfde verhaal vertelden, ongeveer in het schema van: kind zit in de narigheid > kind gaat naar pleeggezin > het gaat goed met het kind. Fijn voor die kinderen natuurlijk, maar poëtisch kon het spannender. De winnende gedichten volgden deze trits niet; zij kenmerkten zich door nieuwe beelden en eigen wendingen. Zijn er meer goede gedichten over dit onderwerp?, zo vroeg ik me af.
Pas in 2015 ging ik echt op zoek naar die gedichten. Honderden dichtbundels en vele internetpagina’s later koos ik 30+1 gedichten. Het zijn gedichten van dichters die in woorden een nieuwe werkelijkheid hebben geschapen die tegelijkertijd bekend voorkomt. Ik ben er trots op dat ik deze gedichten in de bundel Oei, pleegmoeder samen heb kunnen brengen. Het is een uniek boekje geworden dat pleegzorg anders neerzet dan gewoonlijk; veel van de dichters zijn ervaringsdeskundigen. Wist u dat Remco Campert en Inge Lievaart in een pleeggezin woonden? Of dat Nel Benschop pleegmoeder was? Dat het woord ‘pleeg’ al voorkomt in een Nederlandse tekst uit 1599?
Wie mooie gedichten wil lezen over een maatschappelijk relevant thema of een origineel cadeautje wil geven, kan ik Oei, pleegmoeder van harte aanraden. Het kost maar € 15, heeft een harde cover en is prachtig geïllustreerd door Brigida.
De gedichten zijn geschreven door bekende en minder bekende dichters, zoals Remco Campert, J.A. Dèr Mouw, Frans Hoppenbrouwers, Henk Fonteyn, P.A. de Génestet, Ati van Gent, Geert Holterveld, Tjitske Jansen, Ernie Kuijer, Ivon van Langen, Inge Lievaart, Koos Meinderts, Henk van ter Meij, Nel Benschop, Alice Nahon, Paul van Ostaijen, Alexandra Pareira, W.L. Penning jr. Thenera van der Pluijm, J.C. van Schagen, A.C.W. Staring, Kees Stip, Margriet Storms, Ineke Thierauf, A.F. Troost, Alfred Valstar, André van der Wal, Lévi Weemoedten anderen.